Món quà giáng sinh - O.Henry

Một đô-la và tám mươi bảy xu. Tất cả chỉ có thế. Mà sáu mươi xu của nó lại bằng tiền xu – những đồng xu tiện tăn một hoặc hai đồng mỗi lúc do mặc cả với người bán tạp phẩm, người bán rau, người bán thịt. Della đếm tiền ba lần. Một đô-la và tám mươi bảy xu. Và ngày mai đã là lễ Giáng sinh rồi.

Rõ ràng nàng không thể làm gì khác hơn là ngồi xuốn đi-văng cũ kỹ và khóc. Della đã làm thế.

Trong lúc người vợ trẻ đang khóc nỗi bất hạnh của mình, chúng ta hãy nhìn cái nhà nàng – một căn hộ bé nhỏ có sẵn đồ đạc ở tầng hai. Một tấm thảm đỏ cũ mèm phủ sàn nhà. Đồ đạc thì nghèo nàn và cũ kỹ. Chúng ta đã nhắc đến chiếc đi-văng cũ kỹ Della đang khóc; gần đấy là một cái gương soi treo giữa hai cửa sổ.

Dưới lầu, trong hành lang nhỏ đi vào, chúng ta thấy một tấm thiệp ở trên cái hộp thư mang tên ông James Dillingham Young. Chữ “Dillingham” được thêm vào từ những thời khá giả lúc anh ăn lương cao hơn. Giờ đây, từ khi lương của anh thấp hơn, một chữ D đơn sơ khiêm tốn dường như hợp hơn. Nhưng khi ông James Dillingham Young về nhà, ông được gọi là “Jim” và được bà James Dillingham – đã được giới thiệu với bạn bè là Della - hơn.

Della thôi khóc và thoa ít phấn lên má. Nàng đứng ở cửa sổ và nhìn ra ngoài thấy một con mèo xám đang đi trên một cái hàng rào xám trong một cái sân sau xám. Ngày mai là lễ Giáng sinh và nàng chỉ có 1,87 đô-la để mua một món quà cho Jim. Nàng đã từng dành dụm từng đồng xu có thể tiết kiệm được trong nhiều tháng với cái kết quả này. Những chi tiêu trong gia đình đã nhiều hơn là nàng hình dung. Luôn là như thế. Chỉ có một đô-la và tám mươi bảy xu để mua một món quà cho Jim – Jim của nàng. Nàng đã trải qua nhiều giờ hạnh phúc dự tính một cái gì đó đáng yêu cho chàng, một cái gì đó xinh đẹp và hiếm có – một cái gì đó xứng đáng để thuộc về Jim của nàng.

Đột nhiên Della từ cửa sổ đứng trước gương. Mặt nàng sáng lên, nhưng trong vòng hai mươi giây mặt nàng biến sắc. Nàng xõa nhanh mái tóc xuống và thả nó tuôn hết chiều dài.

Giờ đây có hai vật sở hữu mà vợ chồng James Dillingham Young rất tự hào. Một là chiếc đồng hồ vàng của Jim nguyên là của cha anh, và trước kia là của ông nội anh. Vật kia là mái tóc của Della. Họ tin rằng bất kỳ bà hoàng nào cũng ganh tị với mái tóc ấy, ông vua nào cũng ước muốn có chiếc đồng hồ ấy.

Ấy vậy giờ đây mái tóc xinh đẹp của nàng buông thả quanh nàng như một dòng suối nâu lấp lánh. Nó tuôn xuống bên dưới đầu gối của nàng và gần như phủ lấy nàng như một chiếc áo đầm. Và rồi nàng nôn nóng nhanh chóng kẹp tóc lên lại. Một lần nàng lưỡng lự trong giây phút và đứng ngần ngừ trong khi hai giọt lệ tuôn rơi xuống tấm thảm đỏ đã sờn. Nàng khoác chiếc áo choàng nâu cũ và đội chiếc mũ nâu cũ; rồi với đôi mắt còn long lanh nàng tuôn ra khỏi cửa và xuống lầu ra đường phố.

Nàng vội vã đi xuống rồi dừng lại trước một tấm biển cửa hàng đề: “Bà Sofronie – Đủ loại hàng tóc”. Della chạy lên lầu đến cửa hàng ở tầng hai. Bà chủ là người to lớn, tái mét, và chẳng mấy lịch sự, trông khó mà giống với người mang cái tên khả ái là “Sofronie”.

“Bà mua tóc tôi không?” Della hỏi.

“Tôi mua tóc”, bà chủ trả lời. “Cô hãy lấy mũ xuống và cho tôi xem tóc”.

Mái tóc nâu xinh đẹp lại được buông xuống như một dòng suối lấp lánh.

“Hai mươi đô-la”, bà chủ nói vừa xem xét tóc với một bàn tay sành sỏi.

“Đưa tiền ngay cho tôi đi”, Della nói.

Hai giờ kế tiếp trôi qua nhanh. Nàng đang tìm món quà cho Jim trong tất cả các cửa hàng.

Cuối cùng nàng tìm thấy nó. Chắc chắn là nó được làm cho Jim chứ không phải ai khác. Không có một cái nào khác giống nó tại bất cứ các cửa hàng khác và nàng đã nhìn vào mọi cửa hàng rồi. Đó là một sợi dây đồng hồ bạch kim, kiểu giản đơn nhưng làm hết sức khéo. Nó thật xứng đáng với chiếc đồng hồ xinh đẹp của Jim. Vừa trông thấy nó là nàng đã biết rằng nàng phải mua nó cho Jim. Nó giống như chàng – trang nhã và cao quý. Nàng trả hai mươi mốt đô-la mua sọi dây và vội vã về nhà với số còn lại là tám mươi bảy xu. Trang trọng như cái đồng hồ, Jim đôi khi không muốn nhìn nó vì chàng ngượng để cho người ta thấy sợi dây da cổ lỗ mà chàng dùng thay cho sợi dây chuyền. Bây giờ với sợi dây chuyền xinh xắn này móc vào đồng hồ của chàng, chàng có thể lấy nó từ trong túi áo khi bầu bạn cùng bất kỳ ai.

Khi Della tới nhà nàng trở nên bình tĩnh hơn và thực tế hơn. Nàng lấy kẹp uốn tóc, bật hơi đốt và cố gắng sửa sang lại chút nào sự hư hỏng của mái tóc. Trong vòng bốn mươi phút đầu nàng phủ đầy những gợn sóng lăn tăn làm cho nàng trông giống thật nhiều một nam sinh. Nàng ngắm nghía công trình của mình trong gương một cách thận trọng và nghiêm túc.

“Mình hy vọng Jim sẽ không giận nhiều”, nàng tự nhủ. “Nhưng mình đã có thể làm gì được - Ồ! Mình đã có thể mua gì được với một đô-la tám mươi bảy xu?”

Vào lúc bảy giờ cà phê đã pha xong, và cái chão trên lò đã nóng sẵn để nấu món thịt cho bữa tối.

Jim không bao giờ trễ. Della cầm sợi dây đồng hồ trong tay và ngồi xuống góc bàn cạnh cái cửa sổ chàng luôn đi vào. Rồi nàng nghe bước chân chàng lên cầu thang, mặt nàng chợt tái đi trong chốc lát.

Cửa mở; Jim bước vào và đóng nó lại. Chàng trông gầy và thật nghiêm trang. Anh chàng tội nghiệp, chỉ mới hai mươi hai – mà đã phải cáng đáng một gia đình! Chàng cần một chiếc áo choàng mới, và chẳng có găng tay.

Jim dừng lại bên trong cử và đứng yên hoàn toàn. Chàng chăm chăm nhìn Della và trên mặt chàng có một cái vẻ gì nàng không thể hiểu nổi. Nó làm nàng sợ. Nó không phải là giận dỗi, cũng không phải là kinh ngạc không bài bác, không ghê sợ, không có bất cứ cái cảm giác mà nàng chuẩn bị đón nhận. Chàng đơn giản nhìn nàng đăm đăm với cái vẻ kỳ lạ ấy trên mặt.

Della nhảy xuống khỏi bàn và tiến đến phía chàng, “Jim yêu, anh đừng nhìn em cách như vậy nữa. Em đã cắt tóc và bán nó đi vì em rất muốn tặng anh một món quà Giáng sinh. Tóc sẽ mọc dày lại – anh sẽ không buồn chứ phải không anh? Em vừa mới phải làm như vậy. Anh biết, tóc em mọc mau lắm. Chúc Giáng sinh vui dẻ đi, anh Jim, để cho chúng ta hạnh phúc. Anh không biết đâu xinh biết bao, đẹp biết bao, cái món quà em tặng anh”.

“Em đã cắt tóc rồi ư?” Jim chậm rãi hỏi như là chàng chưa tin cái điều chàng đã thấy.

“Cắt mất và bán nó rồi”. Della nói. “Dù sap chăng nữa anh không yêu em đúng là nhiều lắm sao? Em vẫn là Della của anh mà không có tóc thôi. Xem này?”

Jim tò mò nhìn quanh phòng. “Em nói tóc đã bán đi rồi à?”

“Anh không phải tìm nó nữa”, Della nói. “Bán rồi, em nói anh – đã bán đi rồi. Đây là ngày trước lễ Giáng sinh. Hãy thương em vì em đã làm vậy vì anh. Em sẽ nấu cho xong bữa tối bây giờ nhá, anh Jim?”

Lúc ấy chàng lấy từ túi áo khoác ra một cái gói và quẳng nó lên bàn.

“Em đừng hiểu lầm anh, Della”, chàng nói. “Không có chuyện gì như việc cắt tóc mà lại làm cho anh có thể bớt yêu em. Nhưng nếu em mở cái gói kia ra, em sẽ thấy vì sao anh bị xúc động đến thế.”

Các ngón tay trắng ngần của nàng xé mở tung dây buộc và giấy ra. Tiếp theo là một tiếng reo sung sướng vì mừng rỡ rồi theo lối nữ tính tức khắc chuyển thành nước mắt và tiếng khóc. Jim quàng tay ôm quanh nàng và dỗ dành theo lối đàn ông của chàng.

Nằm đấy là những chiếc lược – một bộ lược cài bên và cài sau mà Della đã từng ngắm rất lâu bên trong một cửa hàng ở Broadway. Những chiếc lược xinh đẹp, mép đính ngọc và có đúng cái sắc thái nâu phù hợp để cài lên mái tóc của nàng. Nàng biết đó là những chiếc lược đắt tiền. Nàng ước muốn chúng lạ lùng nhưng nàng không bao giờ hy vọng sở hữu chúng được. Còn bây giờ, chúng là của nàng, nhưng mái tóc để cài chúng thì đã cắt đi mất rồi. Nhưng nàng nắm chặt bộ lược, cuối cùng mới có thể nhìn lên với đôi mắt đỏ hoe, cười và nói, “Tóc em mau mọc lắm Jim ạ”.

Thế rồi Della nhảy cẫng lên như một chú mèo con và nói, “Ồ, ồ!”

Jim chưa thấy món quà xinh đẹp của mình. Nàng háo hức đưa nó ra cho chàng. Loại quý kim như lấp lánh trong sáng trong tay nàng.

“Cái này không phải là một sợi dây chuyền xinh đẹp sao, anh Jim? Em đã lùng tìm nó khắp thành phố đấy. Anh sẽ phải nhìn đồng hồ của anh cả trăm lần một ngày để xem giờ. Đưa cho em cái đồng hồ của anh. Em muốn xem sợi dây trông với nó như thế nào!”

Thay vì làm theo lời, Jim ngồi xuống đi văng, đặt hai bàn tay sau đầu chàng rồi mỉm cười.

“Della”, chàng nói, “chúng ta hãy cất các món quà Giáng sinh của chúng ta đi và để chúng đấy một lát. Chúng thật rất đáng yêu để dùng tới ngay bây giờ. Anh đã bán cái đồng hồ để lấy tiền mua lược cho em. Và bây giờ anh nghĩ rằng đã đến lúc em đi nấu bữa tối cho xong.”
(Hết - nhon298 type)