01-05-1968
Một lần nữa đón ngày quốc tế lao động giữa rừng – đó là một ngày im lặng
dài và chìm ngập trong nỗi nhớ thương. Nhớ Hà nội, nhớ ba má và các em
vô kể, vừa chợp mắt giữa trưa mình đã thấy mình về gặp má và em trong
ngôi nhà ơ trường cán bộ ý tế.Vẫn con đường nhỏ ấy, vẫn chiếc cổng nhà
ông nghiệp ấy, mình chui qua nhưng song cửa gãy để lọt ra ngoài đường hồn
nhiên như những ngày còn nhỏ. Xa nhà hơn một năm rồi, đây có phải là năm
cuối cùng xa cách không đây? Bỗng dưng mình nhớ đến những ngày trước
KN, vui và hy vọng tràn ngập bấy giờ!... Thì hãy cứ như hồi ấy đi hãy nhóm
lên niềm vui của kẻ chiến tháng đã cầm trong tay ấy đi. Bài hát khởi nghĩa
còn vang bên tai đó: “Xuống đường, xuống đường…, dù phai hy sinh ta nào
á, giành lấy chính quyền về tay nhân dân” Mình cắt đứt câu chuyện bằng im
lặng. Trong bóng tối mình vẫn nhận thấy sự băn khoăn của hai người bệnh
nhân đang nói chuyện với mình. Hình như họ thấy được rõ cái im lăng nặng
nề đẫm nước mắt ấy của mình. Họ thương mình một cách chân thành thắm
thiết, nhưng họ càng nói mình càng thấy khổ đau. Họ hỏi mình vì sao không
đấu tranh cho quyền lợi chính trị. Tại sao mình rất xứng đáng là một Đảng
viên mà chi bộ không kết nạp. Vì sao? Vì sao và vì sao cơ? Ai mà tra lời
được hở hai người bạn mến thương. Quả tình tôi không thể trả lời được, cái
im lặng nặng nề của tôi chắc cũng nói được với các bạn nhiều về sự bế tắc
đó. Hầu như tất cả mọi người đều nói rằng: “Trâm rất xứng đáng là một
người Cộng Sản” vậy mà vẫn không đứng trong hàng ngũ ấy. Nào phải mình
không thiết tha nhưng càng thiết tha càng chỉ thấy khổ đau mà thôi.
Mấy hôm nay rất buồn, ngày ngày những lá thư, những lời nói, những hành
động tỏ lòng thương mến thiết tha vẫn đến với mình. Nhưng chính những
tình thương ấy lại là những mồi lửa châm vào một đống củi đã khô từ lâu. Tại
sao mọi người thương mến cảm phục mà Đảng lại khắt khe hẹp hòi với
mình?
05-05-1968
M. ơi! Th biết nói gì với M đây. Nỗi nhớ thương yêu M vô hạn nhưng tình
thương trộn lẫn sự giận hờn trách móc. M. nói Th. không hiểu M. ư? Đâu có,
Th. hiểu M. nhưng hiểu hết chưa thì quả thật là chưa. Cho nên không thể nào
không đau xót khi tất cả mọi người xung quanh vẫn nhìn Th. bằng đôi mắt xót
thương. Cái đó M. đã làm Th. tự ái rồi. Một vết thương không thể hàn gắn.
Đành vậy suốt đời tã sẽ mang nặng vết thương trong lòng!
Nghe M. đau nặng, buồn thương M. quá đỗi. Giá có Th. ở bên Th. sẽ chăm
sóc M. như vai trò mà người ta đã định cho chúng ta (mặc dù sự thực không
phai như vậy). M. ơi, anh không phải là của em nhưng em muốn đem yêu
thương xoa dịu đau đớn cho anh. Bằng cách nào bây giờ? Một cái gì linh
cảm với Th. rằng sẽ không gặp M. nữa, lần chia tay ấy sẽ là lần cuối cùng. M.
đứng nhìn theo Th. đi không ngoảnh lại mặc dù biết rằng một đôi mắt đen
đang dõi theo Th. nhưng giây nằm trong cánh tay người đồng chí thân yêu
ấy, chỉ còn là hình ảnh dĩ vãng xa xưa mà thôi.
06-05-1968
Rất nhiều chuyện đau đầu trong ngày vẫn xảy ra quanh mình. Thì đã tự nhủ
rằng không thể đòi hỏi ở đâu chỉ có toàn những người tốt kia mà, đã khẳng
định rằng “đời phài qua going tố nhưng chớ có cúi đầu trước going tố” mà
thực ra giông tố đến với mình vẫn là những cơn giông của ngày cuối hè, nhẹ
nhàng âm ỉ mà thôi. Hãy vui lên đi, vui lên với những nụ cười trìu mến của
những người bệnh nhân đã giành cho mình, vui lên với những tình thương
chân thực mà đa số những cán bộ trong huyện trong tỉnh, trong khu, quen
biết đã giành cho mình. Vậy là được rồi Th. ơi, đừng đòi hỏi nữa. Đảng ư?
Rồi Đảng sẽ phải thấy. Quanh mình nhiều người thương mến cảm phục hơn
là số người thù ghét. Xét cho cùng họ có ghét mình chẳng qua cũng chỉ vì
lòng ghen tỵ mà thôi.
09-05-68
Sống ở đời phải biết khiêm tốn nhưng đồng thời phải có một lòng tin, một ý
thức tự chủ. Nếu mình làm đúng hãy cứ tự hào với mình đi, lương tâm trong
sạch là liều thuốc quý nhất. Phải hiểu điều đó lấy điều đó làm cơ sở tự tin cho
mình. Tại sao Th. cứ suy nghĩ hoài khi mà Th. đã biết rằng chuyện đó Thuỳ
làm đúng? Cuộc sống đâu phải chỉ có tình cảm mà phải có lý trí. Có hiểu thế
hay không hở cô gái bướng bỉnh?
Nhật ký Đặng Thùy Trâm: tháng 5 năm 1968 (Phần 1/3)
Posted by Admin
On
Chủ Nhật, 26 tháng 9, 2010